Objawy chorób obwodowego układu nerwowego

Choroby układu nerwowego obwodowego obejmują wszystkie zaburzenia nerwowe poza ramami centralnego układu nerwowego (CNS). Są to wszystkie nerwy poza mózgiem i rdzeniem kręgowym.

Te choroby mogą mieć różną genezę - zapalne, urazowe uszkodzenia, degenerację nerwów, i prowadzić do różnych objawów, takich jak ból, osłabienie, drętwienie, niedowłady i porażenia.

Objawy uszkodzeń układu nerwowego obwodowego są różnorodne.

Zależą od konkretnej choroby i jej ciężkości:

• Ból - ból jest charakterystycznym objawem. Może być ostry, kłujący lub odczuwany jako pieczenie. Z charakteru może być stały lub, jak to częściej bywa przy chorobach neurologicznych - podczas ruchu.
• Drętwienie i utrata czucia (parestezje) - najczęściej występują w kończynach, szczególnie w dolnych, gdzie pacjenci mogą odczuwać ciepło, zimno, ból lub ciężkość.
• Osłabienie mięśni - logiczny objaw, który tłumaczy się zaburzonym odżywianiem i unerwieniem mięśni, które są zależne od uszkodzonego nerwu. Często, poza zmniejszoną siłą i trudnościami w ruchu, obserwuje się atrofię (zmniejszenie objętości mięśnia).
• Utrata koordynacji i równowagi - uszkodzenie nerwów ruchowych może powodować problemy z chodem, koordynacją i równowagą ruchów.
• Zmiany w autonomicznych funkcjach ciała - przy zaburzeniach włókien nerwowych odpowiedzialnych za kontrolę jelit, serca i dróg moczowych, mogą pojawić się odpowiednie objawy.

Istnieje wiele przyczyn powstawania uszkodzeń PNS:

• Mechaniczne - urazy o różnym charakterze, które prowadzą do naruszenia integralności kręgosłupa i krążków międzykręgowych, przepuklin, rozdarcia i ucisku nerwów oraz inne.

• Zakażenia - niektóre wirusy i bakterie mogą atakować układ nerwowy i prowadzić do krótkotrwałych lub trwałych uszkodzeń części PNS - na przykład borelioza, półpasiec, zapalenie wątroby i inne.
• Procesy autoimmunologiczne - choroby takie jak zespół Guillain-Barré lub toczeń układowy mogą prowadzić do atakowania układu nerwowego przez własne komórki odpornościowe, co zaburza jego funkcje. Zwykle są one postępujące i bardzo wyniszczające.
• Cukrzyca - cukrzyca z złą kontrolą prowadzi do stopniowego niszczenia nerwów obwodowych i zaburzenia ich funkcji.
• Substancje neurotoksyczne - przewlekłe stosowanie dużych ilości alkoholu, kontakt z chemikaliami, niektóre leki, trucizny takie jak pestycydy i insektycydy mogą mieć poważny negatywny wpływ na nerwy i prowadzić do ich trwałego uszkodzenia.
• Niedobory żywieniowe - choć rzadka przyczyna w naszych czasach, niedobór witamin z grupy B (szczególnie B12 i kwasu foliowego) może prowadzić do poważnych zaburzeń PNS.
• Czynniki genetyczne - niektóre dziedziczne choroby (na przykład dziedziczna neuropatia ruchowa i czuciowa neuropatia) prowadzą do postępującego i prawie niekontrolowanego uszkodzenia nerwów obwodowych.
• Nowotwory - guzy nerwowe lub wtórne złośliwe nowotwory (przerzuty) mogą uciskać obwodowe włókna nerwowe i zaburzać ich funkcje.

Istnieją różne choroby układu nerwowego obwodowego, które można klasyfikować według różnych cech.

Powikłania chorób układu nerwowego obwodowego mogą być bardzo różnorodne ze względu na różne patologie. W dużej mierze pokrywają się z objawami, ale są bardziej nasilone lub w cięższej formie.

Najczęściej dochodzi do następujących powikłań:

• Przewlekły ból - gdy uszkodzenia nerwów nie są w pełni lub na czas leczone, często dochodzi do pojawienia się stałego bólu, który drastycznie pogarsza jakość życia pacjentów. Zwykle neurologiczne bóle są trudne do złagodzenia i stale przypominają o sobie, co może prowadzić do poważnych zaburzeń depresyjnych.
• Porażenie, niedowład lub osłabienie - uszkodzenia nerwów obwodowych mogą prowadzić do utraty siły i kontroli nad mięśniami. W niektórych przypadkach stopień uszkodzenia może prowadzić do częściowych niedowładów lub pełnych porażeń dotkniętych grup mięśniowych z powodu braku unerwienia.
• Utrata lub zmiana czucia - drętwienie, zmniejszona wrażliwość lub nadwrażliwość mogą być zarówno bardzo nieprzyjemnymi odczuciami, jak i czynnikiem ryzyka dla urazów, rozwoju infekcji i innych.
• Zaburzenia kontroli nad organami (nietrzymanie moczu) - najczęściej pojawiają się takie, związane z kontrolą zbiorników miednicy. Przy uszkodzeniu kręgosłupa mogą pojawić się poważne dysfunkcje mięśni odpowiedzialnych za kontrolę nad oddawaniem moczu i wypróżnianiem.

Każda choroba ma swoje charakterystyczne objawy i powiązane powikłania. Na przykład w neuropatii cukrzycowej (zwyrodnieniowej chorobie układu nerwowego obwodowego) nie ma możliwości pojawienia się nietrzymania moczu, podobnie jak w zapaleniu splotu nerwowego nie ma możliwości dojścia do porażenia grupy mięśniowej.

Leczenie wszystkich tych stanów, z wyjątkiem zespołu Guillain-Barré, składa się z identycznych praktyk.

Polega ono na stosowaniu leków, które mają na celu zmniejszenie procesu zapalnego. Najczęściej są to niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) lub kortykosteroidy, a w poważniejszych przypadkach - także leki przeciwbólowe.

Ponadto neurolodzy często przepisują stosowanie gabapentyny lub pregabaliny - substancji, które wchodzą w skład osłonki mielinowej nerwów i pomagają w jej odbudowie.

Czasami w leczeniu objawowym stosuje się leki rozluźniające mięśnie, aby zmniejszyć ewentualną sztywność i skurcze mięśni w dotkniętym regionie.

Fizjoterapia jest niemal obowiązkową częścią protokołu leczenia tych chorób, zwykle w połączeniu z leczeniem farmakologicznym.

W przypadku określonych stanów, takich jak niektóre rodzaje przepuklin i zaawansowane choroby, może być konieczne leczenie operacyjne, które powinno być przeprowadzone przez wykwalifikowanego neurochirurga.

Przy rozpoznaniu niektórych objawów należy skonsultować się z lekarzem.

Każdy człowiek zna swoje ciało w mniejszym lub większym stopniu i każdy z nas doświadczył neurologicznego bólu, takiego jak sztywność pleców, drętwienie i inne. Gdy chodzi o coś poważniejszego, zwykle bóle są nietypowo silne, długotrwałe i nie reagują na leczenie lekami przeciwzapalnymi.

Właśnie w przypadku takich bólów i objawów należy szukać lekarza.