Wszystko o alergiach pokarmowych: rodzaje i objawy

Alergie pokarmowe rozwijają się, gdy obrona immunologiczna organizmu reaguje w sposób agresywny na określone substancje znajdujące się w spożywanym jedzeniu, ponieważ postrzega je jako obce i potencjalnie niebezpieczne.

Po spożyciu takich substancji komórki odpornościowe uwalniają białko immunoglobuliny E (IgE), które w wyniku złożonej kaskady procesów biochemicznych aktywuje uwalnianie histaminy i innych substancji odpowiedzialnych za reakcję alergiczną.

Objawy alergii pokarmowych mogą być łagodne, objawiające się swędzeniem i wysypkami.

W innych przypadkach objawy mogą być bardzo intensywne i dramatyczne, prowadzące do anafilaksji. Jest to ostry, zagrażający życiu stan, w którym z powodu obrzęku i skurczu górnych dróg oddechowych może dojść do zatrzymania procesu oddychania.

Stan ten charakteryzuje się również ciężkim niedociśnieniem - bardzo niskim ciśnieniem krwi i niemożnością zaopatrzenia ważnych organów w krew i tlen.

Istnieją różne rodzaje alergii pokarmowych. Są one określane na podstawie tego, na jakie jedzenie organizm reaguje jako na zagrożenie.

Wymienione powyżej rodzaje alergii pokarmowych są najczęściej spotykane wśród ludzi, przy czym u dzieci częściej rozwijają się alergie na mleko i jaja, a u dorosłych - na orzechy i owoce morza.

Trudno jest podać dokładne liczby dotyczące odsetka, jaki zajmuje każda alergia pokarmowa, ze względu na duże zróżnicowanie i stosunkowo niską świadomość populacji, a także duży odsetek niepotwierdzonych alergii.

Na świecie różne alergie pokarmowe dotykają do 10% populacji dziecięcej. U dorosłych sytuacja jest nieco bardziej korzystna, z około 5% populacji.

Wysypka alergiczna wywołana jedzeniem najczęściej pojawia się natychmiast lub wkrótce po spożyciu konkretnego alergenu.

Może objawiać się jako pokrzywka - duże, wypukłe i zaczerwienione plamy, często bolesne, na łokciach, kolanach, brzuchu, stopach i dłoniach, twarzy.

Jeśli zauważysz wysypkę i obrzęk wkrótce po spożyciu określonego jedzenia, bardzo możliwe, że reakcja jest wynikiem odpowiedzi układu odpornościowego na konkretny drażniący składnik pokarmowy.

W takim przypadku należy przeprowadzić badanie alergologiczne, aby ustalić przyczynę, co pozwoli w przyszłości uniknąć cięższych objawów reakcji alergicznej.

Postępowanie w przypadku ataku alergicznego różni się w zależności od jego objawów klinicznych.

Najczęściej w przypadku alergii pokarmowych rozwija się wysypka alergiczna, która może objąć znaczną część ciała, mogą pojawić się objawy intoksykacji - wymioty, biegunka. Może wzrosnąć temperatura ciała.

W takich przypadkach osoby świadome swojego problemu zwykle przyjmują leki przeciwhistaminowe. Istnieją różne preparaty lecznicze, których mechanizm działania polega na blokowaniu syntezy mediatorów reakcji alergicznej.

W okresie objawów alergicznych korzystne jest zaprzestanie spożywania jedzenia i zwiększenie spożycia płynów.

W cięższych przypadkach można zastosować jednorazowo lub przez kilka dni urbazon (metylprednizolon) - kortykosteroid, który szybko i skutecznie tłumi reakcję odpornościową i łagodzi objawy alergiczne.

Cięższe przypadki, związane z rozwojem wstrząsu anafilaktycznego i obrzęku dróg oddechowych, wymagają natychmiastowej interwencji medycznej ze względu na potencjalnie zagrażający życiu charakter.

Osoby z historią gwałtownych reakcji typu anafilaksji są zachęcane do przestrzegania ścisłej diety i często mogą przejść krótkie szkolenie, jak samodzielnie podać urbazon i/lub epinefrynę, aby w porę zatrzymać reakcję łańcuchową prowadzącą do wstrząsu anafilaktycznego.

Jeśli zauważysz powtarzające się reakcje po spożyciu określonych pokarmów, warto skonsultować się z alergologiem w celu potwierdzenia i ustalenia konkretnego alergenu. W ten sposób możesz uchronić się przed nieświadomym spożyciem jedzenia zawierającego ten alergen i zmniejszyć ryzyko rozwoju ciężkich reakcji alergicznych.

Nie należy zwlekać, ponieważ z czasem reakcje alergiczne mają tendencję do stawania się bardziej gwałtownymi, a układ odpornościowy uwalnia coraz większe ilości mediatorów zapalnych.

Ryzyko wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego wzrasta po każdym pojawieniu się objawów alergicznych i podrażnieniu przez określony alergen. Dlatego konsultacja ze specjalistą powinna być przeprowadzona już po pierwszym wystąpieniu alergii na dane jedzenie lub podejrzeniu takiej alergii.